Page 44 - Eylül-Ekim 2018 Sayı-12

ZOONOZ HASTALIĞI

HAMDI ÇETIN / VETERINER HEKIM

Değerli okurlar ben veteriner zoonoz bir hastalıktır. Özellikle otlakta
hekim Hamdi Çetin sizlere zoonoz ve dağda otlayan koyun keçi gibi
hastalık nedir, nasıl bulaşır, insan ve hayvanlar için risk oluşturur. Özellikle
hayvan sağlığı açısından önemi nedir kuduz virüsü taşıyıcı hayvanlar
ve bu hastalıklardan korunmak için tarafından ısırılan koyun keçi
nelere dikkat edilmesi konusunda hayvanlara hastalık bulaşır.
kısa öz ve açıklayıcı bilgiler vererek Zoonoz hastalıklardan nasıl
toplumun bu konuda bilinçlenmesini korunabilir?
sağlamak için bilgi vereceğim. Gıda kaynaklı bulaşan zoonoz
Zoonoz hastalık nedir? hastalıklardan ilk başta yapılacak olan
Zoonoz hastalık hayvanlardan gıda güvenliğini sağlanması ile olur.
insanlara, insanlardan hayvanlara Bu ise ilk etapta mezbahada kesilmiş
bulaşan hastalık grubu olarak veteriner hekim kontrolünden geçmiş
tanımlanmıştır. Bu grup hastalıklar etleri tüketilmesi gerekmektedir.
bakteriyel, viral ve paraziter olarak Denetime tabi olmadan kesim yapılan
sıklıkla 3 gruba ayrılmıştır. Bu hayvanların etlerinin tüketilmesi
tip zoonotik tipteki hastalıkları her zaman zoonoz hastalıkların
taşıyan hayvanlardan elde bulaşması açısından yüksek derece risk
edilen ürünlerden(et, peynir, bulundurur.
süt) tüketen bireylerde hastalık Süt ve süt ürünlerinden
şekillenebilmektedir. Örneğin bulaşan(brucella vb) hastalıklardan
brucella taşıyıcı bir hayvanın(koyun, korunma amacıyla kesinlikle taze
keçi, sığır) et veya süt ürünlerini peynir tüketilmemeli, olgunlaşma
tüketen kişilerde brucella hastalığı şartlarına uygun tekniklerle hazırlanan
şekillenir. Toplum sağlığı açısından peynir tüketilmelidir. Brucella ve
diğer sık karşılaşılan bir hastalık ise tüberküloz hastalığının en büyük
tüberkülozdur(verem).tüberküloz bulaşma kaynağı taze peynirdir.
evcil tüm memeli çiftlik hayvanlarında Pastorize sütlerden yapılmış peynir
ve insanlarda kronik tipte hastalık tüketilmesi ise en uygun ve risksiz
yapan, tedavisi uzun süren kronik yöntemdir.
bulaşıcı bir hastalıktır. Bunların Evcil hayvanlardan (kedi, köpek,
dışında evcil hayvanlardan(kedi, kuş …) ve sokak hayvanlarından
köpek, egzotik kuşlar) paraziter tipte zoonotik hayvanlardan korunma
zoonoz hastalıklar mevcuttur. Özellikle amacıyla mutlaka hayvanların aşılama
kedi dışkılarıyla bulaşan toxoplazma takvimlerine uyulması ve paraziter
gondi(kist hastalığı) insanlar tarafından mücadelenin devamlı ve düzenli bir
bu parazit yumurtaları alındığı zaman şekilde yapılması gerekmektedir.
insan bünyesinde iç organlarda tedavisi Sokak hayvanları konusunda
zor kistik oluşumlar şekillenebilmekte yetişkinler ve çocuklar bilinçli olmalı, o
ve hamilelerde bu kistler üreme hayvanların zoonoz parazit hastalıklar
organlarına yerleştiği zaman düşük açısından riskli olduğu unutulmamalı
tehlikesi yapabilmektedir. Kafes ve bu hayvanlar sahiplenir ise ilk etapta
kuşlarından özellikle Klamidiyozis aşılama ve paraziter mücadelenin
diye belirtilen zoonotik tipte hastalık mutlaka yapılması gerekmektedir.
bulaşması şekillenebilmektedir. Kuduz Sonuç olarak sağlıklı toplum
yabani hayvanlarda(kurt, çakal, tilki, sağlıklı bireylerden başlar, zoonoz
yarasa) taşıyıcı olarak bulunan ve hastalıklardan korunmak sağlıklı
ısırma ile yüksek oranda bulaşan toplum için atılmış en büyük adımdır.

44